موشک جدید ایرانی سوار بر موج لیزر به شکار پهپادها می رود - حمایت از تولید ملی

به گزارش حمایت از تولید ملی، با افزایش تهدیدات ریز پرنده ها و موشک های کروز علیه کشورهای مختلف جهان از جمله ایران، طرح های جدید و نوآورانه در حوزه پدافند ارتفاع پایین، اولویت ویژه ای پیدا نموده اند که جدیدترین آنها مجید نام دارد

به گزارش گروه رسانه های حمایت از تولید ملی، به نقل از مشرق، ایده پردازی، طراحی و ساخت سامانه های پدافند هوایی ارتفاع پایین خصوصا در برابر تهدیداتی مثل ریز پرنده های بدون سرنشین، موشک های کروز و بالگردها، امروزه به یک چالش مهم و ویژه برای بسیاری از کشورهای دنیا بدل شده و این مسئله خصوصا در بحث اهداف کم سرعت تر مثل پرنده های بدون سرنشین که ترکیبی از اندازه و سطح مقطع کم راداری ، سرعت پایین و میزان حرارتی خروج بسیار ناچیز را دارند، یک دغدغه بسیار مهم و قابل توجه برای فرماندهان و متخصصان فعال در صنایع نظامی است.

در کشور ما و بخصوص در سالهای اخیر نحوه مقابله با این تهدید وارد فاز جدی تر و عملیاتی شده و انواع سامانه ها؛ از پرتابگرهای تور روی تفنگ های ژ-3 تا اخلالگرهای امواج و سلاح های لیزری و موشک های دوش پرتاب با حساسیت بالا و فیوزهای انفجاری خاص وارد خدمت شده اند. اما در رژه روز 29 فروردین ماه سال جاری ارتش جمهوری اسلامی ایران، دو سامانه دفاع هوایی جدید برای مقابله با اهداف در ارتفاع پایین به نمایش درآمد که حداقل یکی از آنها به نظر سامانه های متفاوت از آنچه تا به امروز در کشور ما دیده شده است، بود.

سامانه اول به نمایش درآمده برای ارتقاء توان نیروهای مسلح کشورمان در دفاع ارتفاع پایین، ذوالفقار نام دارد که بر پایه یک سیستم حامل 4 موشک دوش پرتاب (احتمالا از سری میثاق 3) توسعه پیدا نموده است. چندین سال پیش سامانه سهیل 2 در نیروی زمینی توسعه پیدا نموده بود که در آن سامانه، یک نیروی انسانی مجرب وظیفه کنترل و پرتاب موشک ها را بر عهده داشت در حالی که در سامانه ذوالفقار این وظیفه به صورت کنترل از راه دور اجرا شده و عامل انسانی از کنار موشک حذف شده است.

سامانه دفاع هوایی کوتاه برد ذوالفقار

موشک میثاق 3 یک موشک دوش پرتاب ضد هوایی ارتفاع پست است که بدست متخصصان صنایع دفاعی کشور طراحی و فراوری شده و قادر است اهداف در برد 50 تا 5000 متر و ارتفاع 30 تا 4000 متر را با کلاهک 1.42 کیلوگرمی خود منهدم کند.

موشک میثاق 3 - حسگرهای فیوز لیزری با دایره قرمز تعیین شده است

این موشک که مجهز به یک حسگر فروسرخ است، با دنبال کردن منبع انتشار گرما (موتور هواگردها) به آن حمله نموده و موجب انهدام هدف می گردد. علاوه بر این، موشک میثاق 3 به فناوری فیوز مجاورتی با حسگر لیزری نیز مجهز شده است. این فیوز با انتشار 360 درجه ای پرتوهای لیزر به محض دریافت انعکاس این پرتوها با بدنه هواگرد موجب انفجار سرجنگی موشک و انهدام هدف می گردد. این فناوری از آن جهت حائز اهمیت است که امروزه بالگردها و هواپیماها به سامانه های اخلالگر حرارتی مانند فلر مجهز هستند و تجهیز موشک میثاق 3 به فیوز مجاورتی شانس آن در اصابت به اهداف را افزایش می دهد.

سامانه مجید؛ آشنایی با متفاوت ترین موشک پدافند ایران

سامانه دیگر مشاهده شده در رژه روز ارتش به عنوان مجید نام دارد که سامانه بر پشت یک خودروی سبک نصب شده و شامل یک سیستم جستجو و شناسایی اپتیکی و دو پرتابگر موشکی است . در نگاه اول به پرتابگرهای موشکی متوجه می شویم قطر و طول این موشک ها با آنچه تا به امروز در کشور ما مشاهده شده شبیه نیست و با یک طراحی جدید رو به رو هستیم. در حوزه شناسایی و هدف یابی اولیه با توجه به استفاده از سامانه اپتیکی تعیینا طراحان ایرانی به دنبال جستجو و کشف هدف به صورت کاملا غیر فعال بوده اند تا هدف مورد نظر را بدون مطلع کردن از حضور یک سیستم دفاع هوایی در منطقه غافلگیر نمایند.

اما سوالی که در اینجا پیش می آید این است که با توجه به اندازه پرتابگر موشک و محدودیت برد جستجوگر با توجه به اندازه سامانه اپتیکی و همچنین ارتفاع قرارگیری آن در پشت یک وانت، اصولا سیستم راهنماییی برای رسیدن به هدف به چه صورت خواهد بود؟ حداقل دو گزینه را می توان برای سیستم های راهنماییی این موشک تعریف کرد. سامانه پدافند هوایی RBS-70 ساخت کشور سوئد از جمله جالب ترین سامانه های دفاع هوایی کوتاه برد دنیا است که چیزی در حدود بیش از 4 دهه است که از طراحی آن می گذرد و در عین حال هنوز یکی از سامانه های محبوب و پر هوادار در دنیا در حوزه دفاع هوایی کوتاه برد است.

این سامانه برای کشف هدف اولیه می تواند از سیستم های اپتیکی یا وصل شدن به رادار بهره بگیرد اما برای راهنمایی موشک خود از یک روش جالب به اسم (Laserbeam riding یا همان موج سواری لیزری بهره می برد.

در این روش یک جهت بر اساس اشعه لیزر تا هدف ترسیم شده و موشک درون این جهت به سمت هدف ادامه حرکت می دهد. در عین حال اطلاعات لازم برای کنترل این پرتاب نیز از طریق اشعه لیزر که به دریافت نماینده ای در انتهای موشک منتقل می گردد انجام می پذیرد. از قلم نیاندازید که در موشک های دوش پرتاب حرارتی مثل سری میثاق یا استینگر یا ایگلا ، سرعت موشک ها عمدتا بالا تر بوده و قابلیت شلیک کن - فراموش کن وجود دارد ، ولی در سالهای اخیر جنگنده های پیشرفته و حتی بالگرد به لطف سیستم های هشدار دهنده قفل حرارتی هم زمانی کافی برای مانور را داشته و هم می توانند از پرتاب شراره برای گول زدن موشک های با سیستم راهنمایی حرارتی بهره ببرند.

شمایه کلی راهنمایی موشک RBS-70 ساخت سوئد

اما در راهنمایی موج سوار لیزری عمل امکان فهمیدن و اخطار به هدف بسیار پایین بوده و در عین حال در صورت فهمیدن هم احتمال اخلال بر روی سیستم راهنمایی موشک تقریبا ممکن نیست چرا که راهنمایی از پایین و از طریق یک کاربر با امواج لیزری که پشت موشک منتقل می گردد انجام می گیرد. اما این که احتمالا ایران از کجا به این فناوری رسیده است نیز خود مسئله ای قابل توجه است.

مسئله اول این که سالهاست در فضای مجازی ادعا شده که ایران از کاربران نسل اولیه موشک RBS-70 بوده و در زمان جنگ تحمیلی از آن نیز استفاده شده است که البته تا به امروز هیچ سند تصویری از وجود این سامانه سوئدی در ایران وجود ندارد. اما دو سامانه موجود در کشور ما که از این سیستم راهنمایی بهره می برند که البته در حوزه پدافندی نیستند. یکی از سیستم های مورد نظر موشک ضد زره دهلاویه و دیگر موشک ضد زره سری تندر است که برای پرتاب از لوله توپ تانک های تی 72 توسعه پیدا نموده است. این دو محصول ضد زره نیز از همین سیستم راهنماییی موج سواری لیزری بهره می برند و اگر سیستم دفاع هوایی مجید از این سامانه بهره ببرد احتمالا توسعه فناوری برای دو سامانه ضد زره باعث رسیدن کشور به این فناوری و استفاده از آن در این طرح جدید شده است.

تیوب حامل موشک ضد زره دهلاویه

نمایه برش خورده از موشک تندر برای مصارف آموزشی

یک گزینه دیگر که می تواند برای این موشک ها در نظر گرفت، نوعی سر جنگی اپتیکی یا تصویر ساز است. به این صورت که با هدفگیری اولیه به صورت اپتیکی اطلاعات پروازی هدف به درون یک سیستم راهنماییی در درون موشک منتقل شده و موشک بر اساس آن اطلاعات شلیک گردد و در زمان نزدیک شدن به هدف سیستم هدف گیری نصب شده در سر موشک فعال شده و بر روی هدف قفل کند. البته این گزینه هزینه های فراوری این سلاح را شدیدا به نسبت نمونه قبلی افزایش خواهد داد.

با آنالیز ظاهر طرح سامانه مجید تعیینا می توان به این نتیجه رسید که با یک طراحی ساده، کاربردی به همراه قابلیت تحرک بالا رو به رو هستیم که با داشتن یک موشک ارزان، کوتاه برد و تعیینا با سرعت کم تر، برای مقابله با اهداف کم سرعت مثل ریز پرنده ها گزینه ای مطلوب به حساب خواهد آمد. آنچه در نهایت باید به آن اشاره نمود این مسئله است که از سال 1395 به این سو، حجم سامانه های توسعه یافته ارتفاع پایین ایرانی خصوصا برای مقابله با ریز پرنده ها رشد بسیار قابل توجهی داشته و این مسئله به خوبی نشان دهنده آن است که فرماندهان ایرانی به درستی یکی از اصلی ترین تهدیدات آینده در حوزه هوایی را شناسایی نموده و از هم اکنون، سرمایه گذاری مناسبی را برای مقابله با آن انجام داده اند.

اخبار گروه سایر رسانه ها صرفا بازنشر اخبار سایت ها و خبرگزاری هاست و حمایت از تولید ملی هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارد.

بازگشت به صفحه رسانه ها