کیست تخمدان؛ انواع روش های درمان و درمان خانگی - حمایت از تولید ملی

به گزارش حمایت از تولید ملی، کیست های فانکشنال که نتیجه تجمع مایعی داخل یک فولیکول در حال رشد تخمدان هستند، هر ماه به عنوان بخشی از چرخه ماهیانه در رحم رشد می نمایند. این کیست ها رایج هستند و معمولا جای نگرانی بابت آنها وجود ندارد.

تشخیص کیست تخمدان

در طول معاینه لگن، امکان تشخیص کیست تخمدان وجود دارد. برای تشخیص و درمان مناسب، پزشکان به شکل و جنس کیست تخمدان توجه می نمایند. مثلا جامد بودن یا پر از مایع بودن یا ترکیبی از این دو حالت آنالیز می گردد. بنا به نوع کیست، آزمایش های مختلفی انجام می گردد:

آزمایش بارداری: نتیجه مثبت آزمایش نشان از امکان وجود کیست کورپوس لوتئوم دارد.

سونوگرافی لگن: به یاری یک مبدل (ابزاری مخصوص)، امواج با فرکانس بالا از رحم و تخمدان ها عکس برداری می نماید و تصاویر را روی یک صفحه نمایش می دهد. به یاری این تصاویر، پزشک می تواند وجود کیست، نوع آن که جامد/مایع یا تلفیق هر دو است و موقعیت آن را تشخیص بدهد.

لاپاراسکوپی: در این روش هم ابزاری باریک و میله مانند از برشی کوچک وارد شکم می گردد و به یاری آن می توان کیست تخمدان را دید و از بین برد. این روش جراحی احتیاج به بیهوشی دارد.

آزمایش خون CA-125: سطح پروتئین موسوم به آنتی ژن سرطان CA-125 معمولا در زنان مبتلا به سرطان تخمدان بالاست. اگر کیست تخمدان جامد باشد و در معرض سرطان تخمدان باشید، این آزمایش تجویز می گردد. البته بالا بودن سطح این پروتئین در موارد دیگری مانند بیماری های التهابی لگن، آندرومتریوز و فیبروم رحم دیده می گردد.

انواع درمان کیست تخمدانانتخاب درمان کیست تخمدان به سن، علائم، موقعیت کیست و اندازه آن وابسته است. پزشک احتمال درمان های زیر را تجویز می نماید:

1. صبرفارغ از اینکه در چه سن و سالی قرار دارید، گاهی اوقات برای درمان کیست تخمدان، صبر کردن توصیه می گردد. با چند ماه صبر کردن می توان شاهد برطرف خود به خودی کیست های کوچک و پر از مایعی شد که علائم خاصی به همراه ندارند.

2. مصرف دارواحتمال دارد که پزشکان برای درمان کیست تخمدان از داروهای هورمونی پیشگیری مثل قرص های ضدبارداری استفاده نمایند. این داروها مانع از عود یا بازگشت کیست تخمدان می گردد. گفتنی است که قرص های ضدبارداری به کوچک شدن کیست یاریی نمی نمایند.

3. جراحیجراحی برای کیست های دردناک و بزرگی که با کیست های فانکشنال تفاوت دارند و در طول دو یا سه چرخه ماهیانه رشد می نمایند هم روشی برای درمان است. برخی از کیست ها بدون برداشتن تخمدان جراحی می شوند. یعنی قسمتی که دچار مشکل شده، جراحی و بخش های سالم باقی می مانند.

اگر کیست تخمدان سرطانی باشد، پزشک بیمار را به متخصص سرطان شناسی ارجاع می دهد. در این صورت باید تخمدان، رحم و لوله های فالوپ برداشته شوند. ضمن اینکه احتمالا احتیاج به شیمی درمانی و پرتودرمانی هم وجود خواهد داشت. پزشکان، جراحی را بعد از یائسگی پیشنهاد می نمایند.

روش های درمان کیست تخمدان

1. استفاده از داروهای بدون نسخه

داروهای مسکنی که بدون نسخه در داروخانه ها به فروش می رسند، به برطرف موقتی درد ناشی از کیست تخمدان یاری می نمایند. بدون احتیاج به دفترچه و نسخه و… می توانید ایبوپروفن (ادویل)، ناپروکسن (آلِو)، استامینوفن (تیلنول) بخرید. مصرف این داروها بلافاصله بعد از احساس درد تا مدت دو-سه روز مانعی ندارد. برای مصرف مسکن ها در بلندمدت و داروهای دیگر با پزشک مشورت کنید.

2.استفاده از گرما برای درمان و برطرف انقباضاتاستفاده از کیسه آب جوش/گرم هم روش دیگری برای از بین بردن دردهای ماهانه و انقباضات شکمی است. قرار دادن یک بطری آب گرم یا کیسه آب گرم در ناحیه پایین شکم می تواند به اندازه مصرف مسکن ها در برطرف درد مفید باشد. اگر کیسه آب جوش ندارید، خودتان در منزل وسیله ای مشابه درست کنید؛ یک حوله کوچک را زیر آب بگیرید و در یک پلاستیک زیپ دار بزرگ قرار بدهید. آنها را به مدت دو دقیقه در مایکرویو گذاشته و در پلاستیک را نبندید. بعد از بیرون آوردن کیسه و حوله از دستگاه، در پلاستیک را ببندید و آنها را در یک حوله مرطول دیگر بپیچید. این مجموعه، حداقل 20 دقیقه گرما را نگه خواهد داشت.

3. حمام با نمک اِپسوم برای برطرف انقباض و آرامش ماهیچه هانمک اپسوم از جنس سولفات منیزیم است و حمام کردن با آن به برطرف و کاهش درد کیست تخمدان یاری می نماید. استفاده از حمام آب گرم هم اثر مشابهی دارد. با افزودن نمک اپسوم به آب در حمام، ماهیچه ها آرامش پیدا می نمایند و انقباضات از بین می رود. سال هاست که از این ماده برای تسکین ماهیچه ها و برطرف درد استفاده می گردد. بسته های نمک اپسوم را بخرید و حدود دو پیمانه (فنجان) از آن را به آب وان حمام اضافه کنید. 20 دقیقه صبر کنید تا در آب کاملا حل گردد.

4. مصرف بادام به عنوان ماده ای سرشار از منیزیمبادام سرشار از منیزیم است. به همین دلیل می تواند به درمان کیست تخمدان و درد ناشی از آن یاری کند. در هر 100 گرم بادام خام، 270 میلی گرم منیزیم وجود دارد. به همین دلیل بهتر است آن را در لیست مواد غذایی مناسب برای دوران عادت ماهیانه قرار بدهید. تحقیقات علمی هم نشان می دهند که مصرف منیزیم به عنوان مکملی مفید در رژیم غذایی به برطرف دردهای مزمن یاری می نماید. بیشتر افراد نسبت به بادام واکنش و حساسیت خاصی ندارند و می توانند آن را به شکل های مختلف (حتی به صورت پودرشده روی سالاد) استفاده نمایند. البته اگر به این ماده و آجیل های دیگر حساسیت دارید، نباید به سراغ مصرف آن بروید.

5. مصرف مکمل های جینسینگ برای کاهش انقباضاتشاید از مزایای ریشه جینسینگ برای برطرف دردهای عادت ماهانه شنیده باشید. این ماده که در درمان چینی به آن توجه بسیاری می گردد، به صورت مکمل یا در همراهی با چای، استفاده می گردد. پژوهش ها درباره مزایای مصرف جینسینگ روشن و قطعی نیست. محققان در پژوهشی دریافته اند که این ماده در برطرف گرگرفتگی بی تأثیر است. در هر حال، احتیاج به تحقیقات بیشتری درباره این ریشه گیاهی در کنار درمان های مکمل و جایگزین دیگر وجود دارد. در صورت وجود موارد زیر هرگز از جینسینگ استفاده نکنید:

-اگر باردار هستید، جینسینگ مصرف نکنید؛

-اگر در دوران شیردهی هستید، جینسینگ مصرف نکنید؛

-اگر دچار اختلالات انعقاد خون هستید، جینسینگ مصرف نکنید؛

-اگر از رقیق نماینده های خون استفاده می کنید، جینسینگ مصرف نکنید.

برای مصرف این مکمل از دستورالعمل مصرف روی بسته آن پیروی کنید و یادتان باشد که این مکمل از سوی سازمان جهانی غذا و داروی آمریکا قانونی اعلام نشده است.

6. مصرف چای بابونه برای آرامش و رهایی از اضطرابیکی دیگر از روش های کاهش درد و درمان کیست تخمدان نوشیدن یک لیوان چای بابونه است. از گیاه دارویی بابونه، سالیان سال استفاده می گردد. بابونه خواص ضدالتهابی دارد و برای رهایی از اضطراب هم مفید است. گفته می گردد که مصرف بابونه به داشتن خوابی راحت هم یاری می نماید. چای کیسه ای بابونه در فروشگاه ها به فروش می رسد و برای مصرف آن، کافی است کمی آب را بجوشانید و چای کیسه ای را چند دقیقه در آب جوش قرار بدهید.

علاوه بر این، می توانید با گل بابونه خودتان هم دم نوشی عالی تدارک ببینید:

-سه تا چهار قاشق غذاخوری گل بابونه؛

-یک شاخه کوچک از برگ نعناع؛

-یک فنجان آب جوش.

این مواد را در یک لیوان یا ماگ با هم ترکیب و بعد از پنج دقیقه میل کنید.

7. مصرف چای زنجبیل برای کاهش التهاب و رهایی از دردچای زنجبیل یکی دیگر از داروهای گیاهی برای درمان کیست تخمدان است و به برطرف درد و انقباضات شکمی یاری می نماید. زنجبیل دارای خواص ضدسرطان است و آنتی اکسیدان فراوانی دارد. در پژوهشی، این ماده مانع از رشد سلول های سرطان تخمدان شد. در نتیجه، پزشکان به احتمال اثرگذاری این ماده در درمان و پیشگیری از سرطان تخمدان پی بردند. چای کیسه ای زنجبیلی هم در فروشگاه ها موجود است. اگر از طعم زنجبیل به تنهایی لذت نمی برید، بهتر است کمی لیمو ترش هم به آن اضافه کنید. برای درست کردن چای زنجبیل در منزل هم باید:

یک تکه زنجبیل پنج سانتی را پوست بگیرید و قطعه قطعه کنید؛

آن را با دو فنجان آب به مدت 10 دقیقه بجوشانید؛

سپس ترکیب را از روی حرارت بردارید و به آن عسل، لیمو و… اضافه کنید.

برطرف علائم کیست تخمدان در بلندمدتبرخی از درمان های خانگی هم در بلندمدت به درمان کیست تخمدان یاری می نمایند. این درمان ها باعث کوچک شدن اندازه و حتی جلوگیری از عود یا همان بازگشت کیست می شوند. اما گفتنی است که تحقیقات زیادی در جهت اثبات این درمان ها انجام نشده است. پس برای استفاده از این روش ها باید علائم و شرایط بدن خود را به دقت زیر نظر بگیرید و با پزشک هم مشورت کنید.

1. تنظیم رژیم غذاییچیزی که می خورید در به وجود آمدن کیست تخمدان اثر دارد. رژیم غذایی نادرست می تواند منجر به بروز مسائلی مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک گردد. این شرایط باعث به هم خوردن نظم عادت ماهیانه یا پلی کیستیک یا آمنوره است و به خاطر وجود چندین کیست در تخمدان رخ می دهد. حدود نیمی از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، اضافه وزن دارند یا چاق هستند. احتمالا میان این سندرم و مقاومت انسولینی رابطه ای وجود دارد که مانع از کاهش وزن می گردد. به همین دلیل، بهتر است از مصرف غذاهایی که باعث مقاومت انسولینی می شوند، پرهیز کنید. کربوهیدرات ها و غذاهای فرآوری شده از جمله مواد مضری هستند که باعث مقاومت انسولینی می شوند. مثل:

-نان سفید؛

-سیب زمینی سفید؛

-هر ماده غذایی تهیه شده از آرد سفید؛

-خمیرها، دسرها، مافین ها و غذاهای شیرین دیگر.

به جای مصرف این مواد از غذاهایی که مانع از مقاومت انسولینی می شوند یا موادی که وزن را متعادل نگه می دارند، بهره ببرید. مثلا:

-غذاهای پر فیبر: کلم بروکلی، سبزیجات، بادام، کدو، انواع توت ها؛

-پروتئین بدون چربی مانند: ماهی، توفو و مرغ.

-مواد غذایی ضدالتهاب مانند ادویه ها، گوجه، زردچوبه، روغن زیتون، کلم کالی و بادام.

اگر در کم کردن وزن و تنظیم رژیم غذایی مشکل دارید، بهتر است از یاری پزشک بهره ببرید.

2. استفاده از مکمل کوهوش سیاه برای تنظیم عادت ماهیانهبرخی از گیاهان دارویی به برطرف مسائل عادت ماهیانه یاری می نمایند. کوهوش سیاه یکی از این گیاهان است. سرخ پوستان آمریکایی و اروپایی ها برای حفظ سلامت دستگاه باروری و تناسلی خود از کوهوش استفاده می کردند. در حال حاضر از این گیاه برای کاهش علائم آزاردهنده دردهای ماهیانه زنان استفاده می گردد:

گُرگرفتگی؛

تعریق شبانه؛

مسائل و اختلالات خواب؛

تپش قلب؛

کج خلقی و زودرنجی.

تحقیقات بیشتری برای سنجش اثرگذاری مکمل کوهوش در درمان کیست تخمدان باید انجام گردد. این گیاه می تواند عوارضی مانند ناراحتی معده و تحریک و قرمز شدن پوست داشته باشد. برخی از تحقیقات نشان می دهد که مصرف کوهوش باعث تخریب کبد می گردد. برخی از تحقیقات هم خواص درمانی این گیاه را تأیید نمی نمایند. ضمن اینکه امکان دارد مصرف کوهوش به طور هم زمان با داروهای دیگر باعث بروز تداخل و اختلالاتی در بدن گردد.

3. استفاده از تخم کتان آسیا شده برای تنظیم هورمون هاتخم کتان باعث کاهش سطح آندروژن بدن می گردد. اگر سطح این ماده در بدن زنان بالا رود، امکان بروز سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود خواهد داشت. در یک پژوهش، زنی 31 ساله و مبتلا به سندرم پلی کیستیک به طور روزانه، 30 گرم تخم کتان به رژیم غذایی خود افزود. در طول چهار ماه، سطح آندروژن و تستوسترون او کاهش یافت. این تحقیقات نشان می دهد که دانه تخم کتان می تواند به تنظیم هورمون ها یاری کند. البته این پژوهش بسیار محدود بود و فقط یک موضوع را بدون در نظر گرفتن عوامل دیگر آنالیز نموده بود. پیش از استفاده از مکمل ها بهتر است با پزشک مشورت کنید.

4. مکمل ریشه ماکا برای تعدیل هورمون هاماکا یا جینسینگ پرویی، ریشه ای گیاهی است که در رشته کوه های آند می روید و در اوایل سال 2000 برای برطرف عوارض جسمی در زنانی مورد توجه نهاده شد که در آستانه یا دوران بعد از یائسگی به سر می بردند. به نظر می رسد که ماکا در تعدیل هورمون های بدن مؤثر است. در پژوهشی معین شد که زنان بعد از مصرف این ماده، احساس بهتری نسبت به کیفیت زندگی خود داشته اند. اندازه ناراحتی ها و عوارض یائسگی مثل تپش قلب، تعریق شبانه، گُرگرفتگی و احساس افسردگی هم با مصرف ماکا در زنان کاهش یافته بود.

آیا ماکا در درمان کیست تخمدان هم مؤثر است؟ شاید. برای یافتن پاسخ قطعی به این پرسش، به انجام پژوهش های بیشتری احتیاج است، اما به طور کلی، افزودن این مکمل به رژیم غذایی ضرری ندارد. بسیاری از افراد این ماده را به قهوه و اسموتی اضافه می نمایند. مصرف این مکمل به صورت پودر و کپسول هم مقدور است. دوز مصرف مکمل های مختلف با هم فرق دارد. پس بهتر است، قبل از مصرف حتما دستورالعمل استفاده را بخوانید.

عوارض جانبی و خطرات درمان های خانگی کیست تخمدانقبل از افزودن هرگونه مکمل و داروی گیاهی به رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنید. برخی از این مواد با داروهای دیگری که مصرف می کنید، تداخل دارند یا دارای عوارض جانبی هستند. مشورت با دکتر به شما یاری می نماید تا از شیوه و اندازه درست مصرف هم مطلع شوید. از آنجا که داروهای گیاهی معمولا مورد تأیید رسمی سازمان دارو و غذای آمریکا نیستند بهتر است، برای خرید به فروشگاه های معتبر بروید. چطور می توان از سالم بودن مکمل ها و داروهای گیاهی اطمینان حاصل کرد؟ بهتر است قبل از مصرف، دستورالعمل روی آن را بخوانید. مکمل ها و داروهایی که به تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا می رسند، محتویات درون شان با آنچه روی جعبه ذکر می گردد کاملا یکسان است. اگر درباره سلامت مکمل های گیاهی شک دارید، بهتر است با پزشک یا داروساز در این باره صحبت کنید.

اگر این علائم را داشتید سریع به پزشک مراجعه کنیدبسیاری از کیست های تخمدان فاقد علائم خاص هستند و بدون درمان و به طور خودبه خود از بین می فرایند، اما کیست های بزرگ تر و جدی تری وجود دارند که در ناحیه لگن درد و در معده و شکم احساس نفخ و سیری به وجود می آورند.

در صورت بروز علائم زیر باید سریعا به پزشک مراجعه کنید:

-درد شدید در ناحیه لگن؛

-درد ناگهانی در ناحیه شکم؛

-درد همراه با تب؛

-درد همراه با استفراغ؛

-علائم شوک مانند احساس سردی و رطوبت در بدن، تنفس تند، سرگیجه و ضعف.

این علامت ها نشانه پارگی کیست هستند و بیشتر در خصوص کیست های بزرگ به وقوع می پیوندند. گاهی اوقات هم این علائم نشان از پیچ خوردگی تخمدان دارند و با بزرگ تر شدن کیست ها به وجود می آیند و با پیچ خوردگی دردناک باعث افزایش جریان خون در تخمدان ها می شوند. پارگی و پیچ خوردگی تخمدان خطرات و عوارض شدیدی به وجود می آورد؛ مثلا درد شدید و خون ریزی داخلی. بنابراین وقوع هر یک از این مسائل احتیاج به پیگیری فوری دارد.

در آخربرای درمان کیست تخمدان می توان از داروها و مکمل های گیاهی استفاده کرد. برخی از این مواد به کاهش درد و تنظیم هورمون ها یاری می نمایند. با وجود این، هیچ راه قطعی برای پیشگیری از کیست تخمدان وجود ندارد. درد کیست تخمدان با درد کوتاه ناشی از تخمک گذاری برخی زنان در طول ماه، میتل اشمرتز مشابه است. نباید این دو موضوع با هم اشتباه گرفته شوند. اگر درد شدیدی در ناحیه شکم و تخمدان احساس می کنید، باید نزد پزشک بروید. پزشک می تواند مسائل مرتبط با این درد را تشخیص بدهد و درمانی متناسب با شرایط تان تجویز کند.

منبع: سایت چطور

منبع: راسخون