سلول های گیاهی چگونه با بیماری های خطرناک مقابله می نمایند؟، مرگ برنامه ریزی شده سلول گیاهی - حمایت از تولید ملی

به گزارش حمایت از تولید ملی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: سلول های گیاهی برای مقابله با آفات یا بیماری های خطرناک آنها را محاصره نموده و به نوعی خودشان را فدای گیاه می نمایند.

گروه استان های خبرگزاری حمایت از تولید ملی؛ حسین عقابی؛ شگفتی های خلقت در دنیا سرانجام ناپذیر است. یکی از این شگفتی ها را می توان در روش گیاه برای مقابله با بیماری های خطرناک و آفات دید. گیاه به دلیل نداشتن توانایی حرکت، مجبور است با روش های مختلف در همان مکانی که قرار گرفته است با بیماری مقابله کند که یکی از این روش ها خودخواری و دگرخواری سلول های گیاهی است.

**

14 فصل درباره آنزیم را در این کتاب بخوانید

در این روش سلول های گیاهی اطراف ناحیه آلوده را دربرمی گیرند و یا خود عامل آلودگی را هضم نموده و یا سلول های سالم آنها را در خودشان هضم می نمایند که در نهایت عده ای سلول می میرند؛ اما اجازه گسترش به آلودگی نمی دهند. این روش، مرگ برنامه ریزی شده سلول نام گرفته که در کتاب مرگ برنامه ریزی شده سلول گیاهی به صورت کامل درباره آن شرح داده شده است.

خبرنگار خبرگزاری حمایت از تولید ملی به مناسبت انتشار کتاب مرگ برنامه ریزی شده سلول گیاهی با داود هاشم آبادی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت مترجم این کتاب تبادل نظر نمودهه است که در ادامه خواهیم خواند.

حمایت از تولید ملی: کتاب مرگ برنامه ریزی شده سلول گیاهی چه موضوعی را دنبال می نماید؟

هاشم آبادی: Programed Cell Death یا برنامه ریزی مرگ سلول در همه موجودات زنده، انسان و گیاهان اتفاق می افتد. این کتاب در خصوص مرگ برنامه ریزی شده سلول های گیاهی صحبت می نماید. یک سری از سلول ها حتی در سنین جوانی در انسان و حیوانات می میرند؛ جایگزین می شوند، در گیاهان هم به همین شکل است. برخی از سلول های گیاهی از بین می فرایند، زمانی که گیاه یا موجود جوان بوده، این سلول ها با سرعت بیشتری جایگزین می شوند،؛ اما با افزایش سن و رسیدن به سن پیری که سرعت جایگزینی کاهش پیدا می نماید، کم کم گیاه به سمت پیری و در نهایت مرگ می رود.

وقتی آفت یا بیماری خطرناک به گیاه حمله می نماید، در این شرایط، سلول ها اطراف آن محیط را محاصره نموده و در واقع به نوعی خود را فدای گیاه می نمایند و سلول های آلوده را می خورند تا آلودگی گسترش پیدا نکند که به این روش خودخواری یا دگرخواری می گویند. این مکانیسم در همه موجودات زنده وجود دارد و اکنون فیزیولوژی گیاهی و جانوری به این سمت رفته است.

حمایت از تولید ملی: در این باره بیشتر شرح دهید.

هاشم آبادی: اگر درباره انسان شرح دهیم شاید ملموس تر و فهم آن بهتر باشد. به عنوان نمونه در نوزاد و کودک هم مرگ سلولی داریم، یعنی کودک تند تند پوست می اندازد؛ اما به دلیل اینکه جوان است بهتر و سریع تر می تواند آن سلول ها را جایگزین کند و هرچه سن بالاتر رود، جایگزین کردن سلول های مرده سخت تر می گردد. حتی در سنین پیری هم سلول ها و پروتئین های جدید ساخته می شوند که به آنها می گویند پروتئین های ضد مرگ ولی از جایی دیگر گیاه یا انسان واقعاً نمی توانند آن سرعت جایگزینی را داشته باشند و به سمت پیری می فرایند.

انسان یا جانور اگر بیمار شوند، نزد دکتر برده می شوند و به دنبال درمان آن بیماری هستند؛ اما گیاه باید همانجا بایستد و مقاومت نموده و مشکلش را حل نماید. روشی که به آن روش فوق حساسیت می گویند عبارت است از اینکه سلول ها اطراف ناحیه آلوده را دربرمی گیرند که یا خود عامل آلودگی را هضم نموده و یا سلول های سالم آنها را در خود هضم می نمایند که در نهایت تعدادی سلول می میرند؛ اما اجازه گسترش به آلودگی نمی دهند. به این روش خودخواری و دگرخواری می گویند و این یکی از قسمت های معروف PCD یا Programed Cell Death یا مرگ برنامه ریزی شده سلول است.

این برنامه ریزی در ژنوم گیاه اجرا شده که چه زمانی اتفاق بیفتد. به عنوان نمونه گیاهی به نام مونسترا یا برگ انجیری در ابتدا برگ های جوان و سالمی دارد. به تدریج که برگ ها گسترش پیدا می نمایند، حفره ها و دایره هایی در آن معین می گردد و همین عامل باعث شده که این گیاه به یکی از گیاهان پرطرفدار آپارتمانی تبدیل گردد و خیلی از مردم دنبال این هستند که چگونه این حفره ها و سوراخ ها به صورت طبیعی و بدون اینکه کسی آنها را ایجاد کند، رخ داده و خیلی هم اشکال هندسی و جالبی دارند. همین رویداد نمونه ای از مرگ برنامه ریزی شده سلول گیاهی است.

در جانوران این موضوع خیلی زودتر شناخته و کار شده؛ اما درباره گیاهان مقداری دیرتر شناخته شده و اکنون مقالات درباره گیاهان در این زمینه خیلی جدید و بکر است. در مجموع مرگ های سلولی در جانوران اتفاقی نیست. حتی در انسان هم وقتی سلول های سرطانی تشکیل می شوند، ابتدا یک سری از سلول ها برای مبارزه با آنها می فرایند تا با یک سری آنزیم هایی که ترشح می نمایند، آن ها را از بین ببرند؛ اما وقتی گسترش پیدا نموده و دیگر سیستم های آنزیمی حریف آنها نمی گردد، سرطان غلبه پیدا می نماید.

اگر سلول ها در شروع بیماری سرطان به مبارزه آن بفرایند، پیروز می شوند که آن پیروزیت همین مرگ برنامه ریزی شده سلول هاست. سلول های سرطانی با مکانیسم هایی موجود در داخل بدن، خورده می شوند و توسط گلبول های سفید و بقیه سلول ها از بین می فرایند؛ اما وقتی گسترش پیدا می نماید، دیگر واقعاً مکانیسم گیاهی یا جانوری حریف نیست که این مشکل را رفع کند.

حمایت از تولید ملی: چرا کتاب مرگ برنامه ریزی شده سلول گیاهی را برای ترجمه انتخاب کردید؟

هاشم آبادی: این کتاب را انتشارات بسیار معتبری به نام اشپرینگر که از معتبرترین انتشارات در سراسر دنیا است، چاپ و منتشر نموده و موضوع آن هم موضوعی بسیار جدید و به روز بوده که همه علوم با آن درگیر هستند. این کتاب قرار بود سال گذشته به بازار بیاید؛ اما به دلیل شیوع کرونا با تأخیر روبرو و سال جاری چاپ شد و به بازار آمد.

حمایت از تولید ملی: کتاب مرگ برنامه ریزی شده سلول گیاهی برای عامه هم قابل استفاده است؟

هاشم آبادی: خیلی نه، به دلیل اینکه وارد جزئیات ساختار گیاه می گردد. در مقاطع تحصیلات تکمیلی ارشد و دکتری برای کسانی که در فیزیولوژی گیاهی پژوهشگر بوده و برای کسانی که در مراکز تحقیقات کشاورزی مشغول هستند، این کتاب، خیلی خوبی است. اگر عامه بخواهند بخوانند، می توانند از دو فصل مقدمه استفاده نمایند.

حمایت از تولید ملی: نقش دانشگاه در تألیف این کتاب چه بوده است؟

هاشم آبادی: انتشارات خارجی آن اشپرینگر و انتشارات داخلی آن دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت بوده همه کارهای مربوط به آن از قبیل دریافت شابک، هزینه های چاپ توسط دانشگاه اجرا شده و در چاپخانه دانشگاه آزاد اسلامی در تهران به چاپ رسیده است.

ابتدا تیراژ کمی از این کتاب چاپ شده که اگر با استقبال بازار روبرو گردد، تجدید چاپ می گردد. فعلاً 100 نسخه چاپ شده که اگر به فروش برسد، امکان تجدید چاپ وجود دارد.

4121/4062/پ